
Wie zijn wij
We zetten ons in om jongeren toe te rusten om hun verhaal te ontwikkelen, gelegenheden met hen te creëren om die verhalen te delen, en in de samenleving structuren aan te passen om die gelegenheden in te bedden. We maken daarom ruimte voor jongerenperspectieven, artistieke en andere expressie, en voor politieke agendering.
Wat is de Bibliotheek van Tussenverhalen?
De Bibliotheek van Tussenverhalen is een online bibliotheek. Daarin werken jongeren, jeugdprofessionals, kunstenaars en onderzoekers samen om woorden en beelden te geven aan ervaringen in ’tussenposities’ (in-betweenness). Als je tussen werelden kunt bewegen, heb je een bijzondere kracht. De bibliotheek laat zien hoe jongeren dat doen. En we kijken naar hoe volwassen begeleiders en de maatschappij beter kunnen meebewegen met deze jongeren.
We hopen dat deze bibliotheek jongeren en volwassenen een echte inkijk geeft in de levens van jongeren. In de Bibliotheek van Tussenverhalen hoor je zowel pijn en worsteling, als moed, doorzettingsvermogen en kracht, verteld via film, podcasts of muziek. Het gaat over jezelf mogen zijn tussen verschillende werelden, over verhalen die ingaan tegen beperkende ‘levensscripts’ en incomplete beelden.
Wie zijn jongeren in tussenposities?
Veel jongeren groeien op tussen culturele, religieuze, sociale of institutionele leefwerelden. Ze hebben bijvoorbeeld een dubbele nationaliteit, zijn de eerste in hun familie die gaan studeren, hebben een stormachtig verleden in de GGZ of detentie, of bewegen zich tussen een lhbtqia+ gemeenschap en sociale omgevingen waar heteroseksueel zijn de norm is. Het gaat dus niet over één groep jongeren. En één persoon kan in het leven meerdere verschillende tussenposities hebben.
Kracht in tussenposities
Die tussenposities zijn niet allemaal hetzelfde. Het interessante is om over de verschillen te leren. Wat beleven jongeren in zowel positieve als negatieve zin? Iets dat veel jongeren in tussenposities wel gemeen hebben, is het gevoel er niet bij te horen of niet goed genoeg te zijn. Professionals en begeleiders hebben vooral aandacht voor wat moeilijk is aan tussenposities. Maar jongeren in tussenposities weten ook hoe ze in verschillende sociale situaties kunnen functioneren en kunnen daar behendig tussen navigeren. Zij leren verschillende werelden en identiteiten te combineren en tussen verschillende verwachtingen te bewegen. Jongeren in tussenposities kijken kritisch naar verschillen in de samenleving en naar instituties en sociale structuren die groepen buitensluiten. Daarnaast kunnen ze tegenstellingen overbruggen tussen groepen. Dit doen ze door bijvoorbeeld ervaringen te benadrukken waar iedereen wel iets van weet, zoals jong, verliefd of kwetsbaar zijn.
Tussenverhalen
Die verschillende posities en kwaliteiten zien en horen we in de verhalen die jongeren maken: tussenverhalen. Het is belangrijk dat jongeren op verhaal komen want dat helpt hen inzicht te krijgen in hun eigen beleving, hoe hun sociale omgeving op hen inwerkt, en uiteindelijk wat zij daarmee kunnen en willen.
Daarnaast is het belangrijk dat volwassenen en instellingen waaronder het onderwijs, de hulpverlening en het jongerenwerk, leren luisteren naar tussenverhalen. Zie hiervoor meer bij het kopje ‘masterclass tussenverhalen.’
Hieronder enkele voorbeelden van wat een tussenverhaal kan betekenen.
Voorbeeld: Tussendenken in een polariserende samenleving
Jongeren in tussenposities komen met verschillende mensen en omegvingen in contact, en leren wat in elke situatie wel en niet werkt. Ze weten dat hun eigen beleving en overtuiging niet de enige zijn. Ze kunnen zich verplaatsen in anderen. Ze ontwikkelen daarbij een soort ‘tussendenken.’ Dat staat tegenover zwart/wit denken, uitsluiting en opdringerigheid. Tussendenken ziet meer kleuren dan zwart en wit, en hoeft niet altijd te kiezen. Dingen mogen naast elkaar bestaan, ook als ze tegenstrijdig lijken. Iemand kan bijvoorbeeld slachtoffer maar ook dader zijn. Iemand kan sterk zijn en zwak. Nederlands en niet-Nederlands, én de combinaties die dat oplevert. Dat hoef je niet ‘op te lossen’ want het is geen probleem. Het mag bestaan. “Als een kameleon leer je steeds een andere versie van jezelf te zijn” (uitspraak van een jongere). Het tussendenken zoekt verbinding, ook als je het denken van een ander niet mooi of goed vindt. In tussendenken gaat het niet om ruimte innemen of afpakken, maar juist om ruimte geven.
Jongeren in tussenposities voelen soms dat ze nergens echt bij horen. En soms voelen ze door hun tussenpositie juist: ‘Ik voel me overal thuis!’
Voorbeeld: tussen eigen ziektebeeld en een verziekt systeem
Jason Bhugwandass is een jongeman die veel ervaring heeft als cliënt van de jeugdhulpverlening, en geleden heeft aan isolatie van een gesloten jeugdzorginstelling. Dat heeft hem zwaar beschadigd en hij kreeg vaak te horen dat zijn problemen aan hem lagen. Uiteindelijk gebruikte hij zijn eigen pijn, zijn ervaringskennis over hulpverlening en zijn geloof in verbetering om de overheid en de sector tot grote veranderingen te brengen (lees via de hyperlink een uitgebreider verhaal). Hij zet zich in om jongeren in vergelijkbare situaties te omarmen en een betere, meer accepterende omgeving te bieden.
Jason leeft vanwege zijn ervaringen met grote moeite in de ‘gewone’ wereld. Maar hij snapt veel structuren die die wereld ‘gewoon’ maken heel goed, en kan uitleggen hoe die voor veel mensen uitsluitend werken. En juist daarom kan hij jongeren voor wie dat geldt veiligheid en geborgenheid bieden.
Tussenverhalen tafelgesprek
Wie zijn wij?
We zijn een groep jeugdprofessionals, kunstenaars, onderzoekers en natuurlijk jongeren die sinds 2021 deze benadering ontwikkeld hebben. Hieronder vind je onze namen en organisaties. Onder de tab ‘Samenwerking’ kun je zien welke mogelijkheden er zijn tot samenwerking. Daar vind je ook de Masterclass Tussenverhalen die we aanbieden voor teams van een enkele organisatie of een netwerk aan professionals en/of beleidsmakers.
Bij Contact kun je ook zeker met een voorstel komen voor hoe jij meer of andere mogelijkheden ziet.
Kernteam
Dit project is een samenwerking tussen Hogeschool InHolland, de Vrije Universiteit, de Universiteit voor Humanistiek, Stichting Sitara, Criminal Minded, Sociaal Cement, Fonds ZOZ en de Hogeschool van Amsterdam.
Sebastian Abdallah (Universiteit voor Humanistiek, voorheen Hogeschool van Amsterdam)
Jessica van der Luyt (Stichting Sitara)
Rivelino Rigters (Criminal Minded)
Elena Ponzoni (Vrije Universiteit)
Coen van Heteren (Sociaal Cement)
Annemiek Geel (Fonds ZOZ)
Femke Kaulingfreks (Hogeschool Inholland)